Keselamatan Makanan : Gerakan Kesedaran yang Kian Bangkit

Bismillah 

Alhamdulillah, beberapa bulan yang lepas, ambo telah diundang oleh Agensi Nuklear Malaysia sebagai fasilitator dalam Sesi 1 Seminar Keselamatan Makanan di Hotel Cititel, Kuala Lumpur, mewakili MIFT.  Tidak lengkap kiranya jika ambo tidak berkongsikan bersama nukilan ambo berkenaan tema tajuk sesi 1 iaitu berkenaan Sistem Jaminan Keselamatan Makanan seperti GMP dan HACCP. Didoakan bermanfaat untuk semua.

Seminar Keselamatan Makanan 2013

Nuklear Malaysia

Julai 3, 2013

Pengenalan

Industri makanan menyedari bahawa Keselamatan Makanan terlibat dalam rantaian makanan daripada pengeluaran kepada penggunaan, dari ladang ke garpu/ meja makan (from farm-to- fork/ table). Makanan boleh tercemar pada mana-mana titik dalam rantaian makanan dan pencemaran tersebut berisiko boleh menjejaskan kesihatan pengguna.

Sebagaimana takrifan Codex Alimentarius, Keselamatan Makanan adalah suatu jaminan bahawa makanan tidak akan menyebabkan bahaya kepada pengguna apabila ia disediakan dan / atau dimakan mengikut kegunaannya. Sesuatu makanan yang selamat mestilah bebas daripada bahaya kepada kesihatan, berdasarkan kategori seperti berikut:

i. Bahaya Biologi (bakteria patogenik, virus, parasit, cacing, dan lain-lain)

ii. Bahaya kimia (racun semula jadi, bahan kimia pertanian, pencemaran alam sekitar, bahan tambahan makanan, dan lain-lain)

iii. Bahaya Fizikal (batu, serpihan logam, shards tulang, dan lain-lain). [1]

Di Malaysia selain daripada pihak berkuasa, PKS yang terlibat dalam perusahaan makanan mempunyai peranan penting dalam melindungi kesihatan awam dengan menghasilkan makanan yang terbaik dan selamat untuk pengguna. Pengguna di Malaysia membelanjakan hampir 35 peratus (%) daripada pendapatan mereka untuk makanan dan yang paling penting 40 hingga 50% daripada keperluan mereka untuk makanan yang diproses yang diperolehi daripada sektor PKS makanan. Penggunaan produk-produk makanan yang mudah seperti 'mudah untuk memasak' dan 'sedia untuk makan' yang biasanya dihasilkan oleh makanan PKS adalah satu tren yang semakin meningkat di kalangan rakyat Malaysia. Senario ini akan terus meningkatkan permintaan makanan dan kepentingan kawalan keselamatan makanan di dalam sektor ini. Walau bagaimanapun, terdapat bukti bahawa pembangunan produk telah tidak diberi perhatian yang sewajarnya oleh PKS makanan, terutamanya dari segi kualiti dan keselamatan produk mereka [3].

Kebanyakan makanan PKS di negara ini masih tidak dapat memenuhi syarat-syarat keselamatan makanan dalam menghasilkan produk makanan yang selamat. Sebagai contoh dengan masih mengamalkan cara tradisional pengeluaran (yang tidak sesuai dan tidak bermutu, menghasilkan produk dengan kualiti yang rendah dan tidak dapat diterima dengan jangka hayat yang pendek kerana kekurangan pemahaman tentang kawalan kualiti dan keselamatan makanan yang betul di kalangan pengusaha dan pekerja) berbanding teknologi canggih. Terdapat laporan bahawa amalan kebersihan dan prosedur garis pengeluaran makanan yang betul sering diabaikan oleh beberapa pengusaha PKS makanan. Selain itu, bekalan dan kecukupan bahan-bahan mentah adalah sentiasa tidak konsisten dan seterusnya telah menyebabkan keracunan makanan. Sebilangan PKS makanan telah menghasilkan makanan yang tidak berkualiti pada harga yang rendah yang boleh menjadi berbahaya untuk kegunaan manusia.

Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM) selaku badan autoriti dalam melindungi kesihatan pengguna, menyedari masalah-masalah yang berlaku dan telah memperkenalkan dan mempromosikan Sistem Jaminan Keselamatan Makanan seperti skim pensijilan HACCP (yang telah diterima pakai sejak 1995), kemudian GMP (sejak 2006) dan yang terbaru adalah MeSTI yang diklancaran pada awal tahun ini, sebagai pendekatan dan kaedah yang paling berkesan bagi mengenal pasti, menilai dan mengawal bahaya untuk memastikan hanya makanan yang selamat diambil oleh pengguna. Sejak HACCP  diperkenalkan, banyak syarikat makanan yang besar telah melihat ianya sebagai batu loncatan untuk meningkatkan daya saing produk makanan mereka dalam kedua-dua pasaran domestik dan antarabangsa. Hasil daripada pelaksanaan HACCP, kadar penolakan (reject) eksport makanan laut tempatan merosot sebanyak 64% atau RM 31.6 juta di antara 1997 dan 2000. Secara umum, kadar penolakan makanan yang diproses untuk eksport telah dikurangkan sebanyak 50%. Walau bagaimanapun, laporan daripada Kementerian Kesihatan menyatakan bahawa keberkesanan HACCP atau GMP sebagai kawalan keselamatan makanan tidak diberi perhatian yang serius di kalangan PKS makanan berbanding dengan syarikat-syarikat pembuatan makanan yang besar, mungkin kerana HACCP tidak wajib dilaksanakan di negara ini, menyebabkan kebanyakan PKS makanan khususnya tidak mengambil langkah-langkah serius untuk melaksanakan sistem ini. Ini juga mungkin disebabkan oleh kekurangan pengetahuan dan sumber. Pada masa yang sama, PKS makanan juga perlu membiayai kos infrastruktur yang tinggi, perundingan, latihan, pengauditan dan keperluan peningkatan proses untuk memenuhi keperluan pra-syarat atau GMP. Tambahan pula, kesedaran pengguna masih rendah.  Kebanyakan PKS makanan mengambil mudah kepentingan sistem HACCP dan hanya melihat HACCP sebagai beban yang tidak perlu bagi mereka [3].

Penyelidikan oleh Herath dan Hensen (2010) di Ontario Kanada, melalui kajian literatur dan temuduga analisis yang mendalam, satu siri 20 halangan yang berpotensi untuk pelaksanaan HACCP telah disenaraikan di mana responden diarahkan untuk mempertimbangkan pengalaman mereka sendiri, dalam kes kilang yang telah melaksanakan HACCP, dan / atau persepsi terhadap masalah yang mungkin dihadapi bagi kilang yang belum melaksanakan HACCP. Secaraecara keseluruhan, halangan yang paling penting bagi pelaksanaan HACCP dikaitkan dengan kewangan, iaitu, kekangan belanjawan dalaman, masalah mendapatkan pembiayaan luar, dan keutamaan diberikan kepada pelaburan lain [5].

Pada tahun 1999, Jabatan Pertanian Filipina diberikan tugasan menjalankan kajian mengenai Daya Saing Global Produk makanan Filipina. Salah satu daripada 7 bahagian kajian adalah Kajian sistem Kualiti Produk yang menilai pematuhan makanan Filipina terhadap piawaian global keselamatan dan kualiti. Kajian menunjukkan bahawa penahanan di destinasi produk dihantar adalah satu sebab utama daya saing yang rendah bagi produk Makanan Filipina. Produk  ditahan bagi sebab-sebab berikut: kehadiran najis dan penguraiannya, proses yang tidak betul untuk makanan asid yang rendah, pelanggaran pelabelan, bahan tambahan yang tidakdiisytiharkan, penggunaan bahan tambahan yang dilarang, gagal memenuhi piawaian mikrobiologi dan kehadiran bahaya kimia.

Oleh kerana kebanyakan daripada sebab-sebab penahanan yang disenaraikan adalah berkaitan dengan amalan penilangan oleh pemproses, satu pemerhatian di lapangan telah dilakukan untuk menilai tahap pematuhan kepada GMP. Beberapa pemerhatian adalah seperti berikut: susun atur yang lemah dan kekurangan kemudahan seperti lantai, longkang, siling, tandas, kemudahan mencuci tangan, loker pekerja dan ruang tamu, reka bentuk rekabentuk peralatan yang rendah seperti perkakasan retort, penceluran dan pempasturan, pengisar, dan lain-lain , amalan kebersihan diri (pakaian yang tidak sesuai / kotor, penggunaan barang kemas, protokol membasuh tangan tidak diikuti (tiada sabun, tidak sanitizer), tidak menggunakan sarung tangan apabila mengendalikan makanan sedia untuk dimakan, merokok dan makan di kawasan kerja, penggunaan penutup rambut yang tidak sempurna dan pakaian kotor), amalan selepas penuaian (penggunaan bakul rotan dan karung digunakan sebagai bekas ikan, penyejukbekuan yang tidak mencukupi untuk ikan dan daging, penggunaan bakul sehingga 50 kg untuk buah-buahan dan sayur-sayuran, pengendalian buah-buahan dan sayur-sayuran secara kasar, buah-buahan dan sayur-sayuran diletakkan di atas tanah dan penggunaan bahan tambahan terlarang), amalan pemprosesan, penggunaan bahan tambahan yang diharamkan, proses haba yang tidak mencukupi untuk makanan asid rendah / banyak penyediaan makanan etnik Filipina seperti kacang manis dan bahan-bahan lain untuk Halo-Halo, ketiadaan termometer, bahan pembungkusan yang tidak sesuai dan kekurangan tanda-tanda keselamatan makanan seperti cara membasuh tangan untuk mengingatkan pekerja [1].

Pada 8 hingga 18 April 2008 yang lalu, Pejabat Makanan dan Veterinar Eropah (FVO) telah berada di  Malaysia bagi menjalankan misi untuk menilai kawalan kesihatan awam dan haiwan dan syarat-syarat pengeluaran produk perikanan, ikan hidup, telur ikan dan gamet yang bertujuan untuk eksport ke Negara Kesatuan Eropah (EU) (DG (Sanco) / 2008-7679 - MR - AKHIR). Satu laporan telah diterbitkan bagi hasil misi pemeriksaan oleh FVO ini dan objektif misi itu ialah untuk mengesahkan sejauh mana jaminan yang dikemukakan kepada Suruhanjaya perkhidmatan berikutan misi DG (Sanco) / 7549/2005 telah dilaksanakan oleh MY Pihak Berkuasa yang Kompeten (CA), untuk menilai struktur dan peruntukan-peruntukan yang membolehkan CA menandatangani pengakusaksian kesihatan dalam Keputusan Suruhanjaya 2003/858/EC, (keperluan untuk import ikan hidup) dan 2006/656/EC (import bertujuan untuk ikan hiasan) dan menilai semula sama ada kawalan rasmi yang dilaksanakan oleh CA mampu menjamin keadaan pengeluaran PRODUK IKAN di Malaysia untuk tujuan eksport ke Kesatuan Eropah (EU) sekurang-kurangnya setara dengan keperluan Komuniti EU yang berkenaan. Antara penemuan utama - 5.1 Perundangan, 5.3 Kawalan Rasmi Dan 5.6 Lawatan oleh Pasukan Misi (MT).

Sebahagian senario hasil lawatan tersebut juga telah dinukilkan di sini ~ http://halalsharing.blogspot.my/2009/02/eksport-makanan-laut-ke-eropah-sinar.html

Di bawah fasal 5.3.2.1.6 kelulusan dan pengawasan pertubuhan menyatakan bahawa Kelulusan pertubuhan oleh KKM adalah berdasarkan penilaian yang dijalankan oleh juruaudit bertauliah dari dua badan-badan separa kerajaan dan bebas. Sebelum Oktober 2007, kelulusan telah diberikan atas dasar audit Amalan Pengilangan Baik (GMP) dan HACCP Malaysia. Dari bulan Oktober 2007, juruaudit dikehendaki untuk menilai kilang terhadap kriteria Komuniti, menggunakan senarai semak tertentu. Berikutan penilaian ini, kelulusan telah diberikan oleh Kementerian Kesihatan di peringkat pusat. KKM di peringkat Negeri Kementerian melakukan penyeliaan berterusan berikutnya menggunakan senarais emak Komuniti yang sama berdasarkan bersama-sama dengan audit enam bulan GMP dan HACCP.

Semasa lawatan tapak, pasukan Misi (MT) berkata senarai semak baru ini telah digunakan hanya baru-baru ini (sejak 20 Oktober 2007) dan masih terdapat beberapa pertubuhan/ kilang yang masih tidak menggunakannya lagi. Secara umumnya, senarai / laporan yang lengkap tidak menggambarkan kekurangan yang serius / kekurangan ditemui oleh MT semasa lawatan di pertubuhan yang berbeza ini. Tambahan pula, tiada tindakan susulan terhadap kesalahan yang ditemui oleh CA yang mencukupi, tiada tarikh akhir bagi meneyelesaikan pembetulan kesalahan dan masih terdapat beberapa kesalahan yang dikenal pasti oleh CA masih di pertubuhan/ kilang semasa lawatan oleh MT.

Selain itu, penyeliaan dan pementauan terhadap pertubuhan dilakukan juga oleh Pejabat Kesihatan Daerah namun menggunakan model senarai-semak berdasarkan piawaian kebangsaan yang tidak mengikuti piwaian Komuniti EU.  Penggredan (rating) yang diberikan kepada pertubuhan merupakan salah satu elemen yang digunakan untuk mengeluarkan sijil kesihatan eksport.

MT mendapati terdapat kesalahan yang serius mengenai kelulusan / penyenaraian dan penyeliaan sebuah pertubuhan semasa lawatan tersebut, seperti berikut:

•    Pertubuhan ini telah disenaraikan dalam senarai pertubuhan yang diluluskan EU selama bertahun-tahun tanpa secara rasmi diluluskan oleh CA, kerana kekurangan HACCP;

•     Tiada laporan telah disediakan dan pertubuhan tidak pernah diperiksa mengikut keperluan EU pada peringkat negeri;

•     Baru-baru ini, pertubuhan tersebut telah mengeksport pada tahun 2007 (71 tan) dan 2008 dengan kebenaran daripada CA di peringkat Pusat;

•   Di samping itu, pertubuhan tersebut telah didapati melakukan kesalahan utama berhubung dengan susun atur, struktur, penyelenggaraan, kebersihan operasi dan rantaian sejuk untuk produk segar dan beku (Peraturan (EC) No 852/2004, Annex II dan Peraturan (EC) No 853/2004 , Lampiran III, Bahagian VIII). Daripada sembilan pertubuhan dikunjungi oleh MT, enam menunjukkan banyak kesalahan yang serius (lihat 5.6.8) [2].

5.6.8 Pertubuhan - Salah satu kilang ais yang membekalkan ais kepada kapal-kapal nelayan membekalkan produk ikan kepada pertubuhan yang dibenarkan EU didapati tidak mematuhi keperluan EU dengan keadaan yang sangat penyelenggaraan dan kebersihan operasi yang sangat lemah (Peraturan (EC) No 852/2004, Annex I). Tiada analisis pemeriksaan terhadap ais dijalankan.

Mengenai sembilan pertubuhan melawat :

•  1 pertubuhan secara umumnya mematuhi keperluan EU (Peraturan (EC) No 852/2004, Annex II dan Peraturan (EC) No 853/2004, Lampiran III, Bahagian VIII) dengan kesalahan kecil. Walau bagaimanapun, pertubuhan ini mengeksport 85-90% daripada pengeluaran kepada negara bukan EU;

•   2 pertubuhan dianggap sebahagiannya tidak mematuhi keperluan EU (Peraturan (EC) No 852/2004, Annex II dan Peraturan (EC) No 853/2004, Lampiran III, Bahagian VIII) dengan kesalahann yang boleh diperbetulkan dengan mudah;

•   6 pertubuhan dianggap sebagai tidak mematuhi keperluan EU dengan banyak kesalahan yang teruk melibatkan susun atur, struktur, peralatan, penyelenggaraan, kebersihan operasi, rangkaian sejuk, HACCP / rekod, ketiadaan pemeriksaan sendiri dan masalah kebolehkesanan (Peraturan (EC ) No 852/2004, Annex II dan Peraturan (EC) No 853/2004, Lampiran III, Bahagian VIII).

Daripada enam pertubuhan, MT telah melawat salah satu pertubuhan yang terlibat dalam lapan Sistem Isyarat Segera untuk Makanan dan Makanan Haiwan (RASFF) untuk histamin pada tahun 2007. Didapati bahawa pertubuhan ini hanya membungkus produk ikan kering, ikan bilis, tenggiri dan udang, yang diimport dari negara-negara bukan EU dan dari seumber yang tidak diluluskan oleh EU.  Tidak ada tindakan yang diambil oleh CA; ujian yang dijalankan hanyalah analisis pemeriksaan sendiri untuk histamin yang tidak berdasarkan keperluan Komuniti EU. Pertubuhan ini masih tersenarai pada masa lawatan.

MT mendapati bahawa kebanyakan kesalahan besar pertubuhan yang dilawati ialah berkaitan dengan penyelenggaraan rantaian sejuk segar dan beku produk ikan, contohnya sehingga 10°C untuk penerimaan produk ikan segar berbanding suhu ais lebur dan sehingga -10°C bagi produk ikan sejuk beku  (di kedai-kedai sejuk) dan bukannya -18°C (Peraturan (EC) No 853/2004, Annex III, Bahagian VIII).

Secara umum, kesalahan yang terdapat pada tahap yang berbeza dalam pertubuhan adalah seperti berikut (bukan pematuhan dengan Peraturan (EC) No 852/2004, Lampiran II, Bab I, dan Peraturan (EC) No 853/2004, Lampiran III, Bahagian VIII) :

•   Susun atur (tidak sesuai): operasi yang dijalankan di kawasan-kawasan luar yang tidak menghalang pencemaran, mengubah bilik di kawasan luar dan tidak tertutup; potensi pencemaran silang daripada bahan yang bukan berkenaan;

•    Struktur: pintu / tingkap yang menghadap ke kawasan-kawasan di luar tidak menghalang perosak / debu; lantai, dinding dan siling rosak,;

•   Peralatan: penyelenggaraan penyejukbeku yang lemah; penyejukbeku tidak mempunyai kapasiti penyejukbekuan yang mencukupi; ketiadaan peranti rakaman suhu di gudang penyimpanan produk sejuk beku; penyelenggaraan peralatan pembuatan ais yang lemah dan keadaan kebersihan yang tidak mencukupi; ketiadaan atau kekurangan besen mencuci tangan di bilik pemprosesan;

•     Penyelenggaraan: kehadiran peralatan yang rosak dan berkarat seperti dulang pembekuan dan peralatan logam lain; struktur dan bingkai yang berkarat;

•   Kebersihan diri daripada operasi: penyimpanan produk perikanan yang disediakan di dalam campuran air dan ais; sisa kupasan udang dan pembersihan cephalopods dalam air bertakung di dalam bekas kecil; pemeluwapan air di siling bilik pemprosesan; pengumpulan air di lantai. Bilik pemprosesan, bilik persalinan dan penyimpanan bahan-bahan pembungkusan yang tidak bersih,; ais tidak bersih; kehadiran serangga dan cicak di dalam bilik pemprosesan;

•      Tiada sistem kebolehkesanan di tempat (Peraturan (EC) No 853/2004, Lampiran II).

•    HACCP / Pemeriksaan-Sendiri: Plan HACCP (diluluskan oleh CA) dengan had kritikal untuk suhu penerimaan produk ikan segar sehingga 10°C; ketiadaan analisis Pemeriksaan-Sendiri mengenai produk ikan, air dan ais mengikut keperluan Komuniti (Perkara 5 Peraturan (EC) No 852/2004); ketiadaan / rekod yang tidak boleh dipercayai bagi operasi penyejukbekuan [2].

5.1.2 Kesihatan Awam - Piawaian / undang-undang pada masa ini yang digunakan untuk kawalan produk ikan bagi tujuan eksport ke EU adalah sama seperti yang dinyatakan dalam laporan misi sebelum ini, iaitu undang-undang makanan yang terdiri daripada Akta Makanan 1983 dan Peraturan-Peraturan Makanan 1985 yang juga termasuk keperluan untuk air minuman dan bahan cemar dalam makanan. Seperti yang telah dinyatakan dalam laporan yang lepas, dan dalam kes eksport produk ikan ke EU, undang-undang ini adalah tidak sama dan tidak memasukkan sebahagian besar daripada keperluan undang-undang EU, walaupun keperluan tambahan pentadbiran dan / atau peruntukan perlu dimasukkan sejak misi sebelumnya.  Satu daripada tiga kekurangan yang ketara adalah tiada undang-undang tertentu (atau mana-mana piawaian yang lain) adalah untuk memastikan bahawa pengeluaran utama (ladang, kapal-kapal nelayan) dan tapak pendaratan membekalkan produk ikan ke pertubuhan di EU mengeksport pertubuhan perlu mematuhi keperluan Komuniti, dan keperluan utama semasa bagi pertubuhan yang dibenarkan untuk mengeksport ke EU adalah pelaksanaan Plan Analisis Bahaya Titik Kawalan Kritikal (HACCP).  MT telah dimaklumkan bahawa undang-undang baru, Peraturan Kebersihan Makanan, kini sedang dirangka untuk menangani semua perkara di atas [2].

Kesimpulan

Masalah Keselamatan Makanan industri makanan boleh berlaku pada mana-mana peringkat rantaian makanan dan pada mana-mana langkah-langkah semasa pemprosesan produk.  Kebanyakan masalah keselamatan makanan adalah dalam keupayaan syarikat-syarikat individu untuk menyelesaikan seperti yang ditunjukkan oleh contoh-contoh yang dilakukan oleh syarikat-syarikat lain. Penyelesaian jangka panjang kepada masalah-masalah lain memerlukan persepakatan atau kerjasama dengan pihak lain dalam industri, dengan persatuan industri, pertubuhan akademik dan institusi penyelidikan, perunding swasta dan pastinya dengan agensi-agensi kawal selia kerajaan dan pasaran atau pelanggan produk.

Dengan melaksanakan HACCP dengan gabungan pra-syarat HACCP (GMP) dan metodologi HACCP dalam prosedur operasi standard syarikat (SOP) seperti yang terkandung dalam Manual Operasi bertulis, banyak masalah yang boleh dikawal. Semua syarikat perlu berusaha untuk menjadikan aktiviti dokumentasi sebagai sebahagian daripada budaya syarikat. [1]

Pelaksanaan sistem ini mungkin terlalu mahal untuk PKS makanan, tetapi manfaat jangka panjang terbukti membolehkan mereka untuk bersaing dan menonjolkan nama mereka dalam pasaran tempatan dan antarabangsa yang sengit, serta membuat yang terbaik untuk mewujudkan sumber keuntungan  yang besar. Pihak berkuasa perlu mengambil penyelesaian proaktif untuk membantu sektor ini, kerana kedua-dua pihak akan dapat menikmati manfaat ekonomi. Kerajaan juga perlu mempertimbangkan menawarkan lebih banyak pemberian, subsidi atau pinjaman mudah kepada PKS makanan dalam meringankan beban kewangan mereka dalam meningkatkan kemudahan dan infrastruktur. Agensi berkaitan perlu memastikan bahawa maklumat mengenai geran dapat dicapai oleh setiap PKS makanan di negara ini, kerana terdapat sebahagian daripada mereka mungkin tidak sedar perkara itu. Selain itu, sebagai alternatif, pengeluar makanan kecil-kecilan juga boleh bergabung untuk mewujudkan sebuah syarikat besar melalui konsep kerjasama, dan seterusnya syarikat itu boleh melabur dalam HACCP dengan struktur fizikal yang lebih baik [3].

Pada masa yang sama, pihak pengguna perlulah benar-benar peka terhadap isu-isu keselamatan makanan dalam mencegah produk yang tidak mencapai piawaian keselamatan daripada memasuki pasaran, sekali gus memaksa PKS untuk melaksanakan Sistem Keselematan Makanan seperti HACCP. Akhirnya, pengurusan kualiti dan keselamatan makanan secara beransur-ansur menjadi teras mana-mana perniagaan makanan, dengan itu PKS makanan perlu mengikut kadar yang sama dan melaksanakan HACCP sebagai langkah berjaga-jaga untuk keperluan masa depan yang tidak dijangka dalam usaha untuk terus hidup dalam perniagaan. Akibatnya, PKS produk makanan Malaysia bukan sahaja akan diterima di pasaran tempatan, tetapi juga akan diiktiraf di peringkat antarabangsa. Oleh itu, adalah suatu yang tidak mustahil untuk mengisytiharkan bahawa pelaksanaan HACCP atau GMP dalam sektor PKS makanan sebagai alat untuk jaminan keselamatan makanan yang benar-benar berbaloi [3].

Salam 2014 yang penuh optimis dan kejayaan :-)

Abdullah Abas ~ Pencinta Halal

Trainer Pengendali Makanan KKM

Ahli Professional MIFT

Facebook : inspirasi Halal

Email : progenfadhli@gmail.com

Nota

1. Pengurusan keselamatan makanan: Aktiviti penyelarasan untuk mengarahkan atau mengawal keselamatan makanan. Pencapaian matlamat keselamatan makanan perniagaan dengan cara yang cekap dan berkesan melalui perancangan, penyusunan sumber manusia, menyusunayur, mengarah dan mengawal sumber-sumber organisasi

2. sistem pengurusan keselamatan Makanan: Semua prosedur, amalan dan prosedur operasi yang didokumenkan di mana mempengaruhi keselamatan makanan. Sebaik-baiknya yang terdiri daripada 3 tahap - dasar, amalan dan rekod. Sistem hendaklah berdasarkan Program Prasyarat / GMP dan HACCP, untuk perniagaan yang lebih kecil atau kurang maju mereka boleh berdasarkan prinsip-prinsip HACCP atau amalan kebersihan yang baik sahaja, contohnya MeSTI di Malaysia [4]

3. Kebaikan HACCP:

• Fokus kepada kaedah pencegahan

• berasaskan saintifik

• Sesuai di sepanjang rantaian bekalan makanan

• diterima antarabangsa

• Meningkatkan perjanjian pengiktirafan bersama (mutual recognition)

• Menggalakkan perkongsian tanggungjawab

• Memenuhi keperluan domestik dan antarabangsa

Rujukan

 ^[1] Libia L. Chavez, 2006. Food Safety Problems From Industrial Point Of View : Philippine Perspective. Foresights On Food Safety, International Food Safety Seminar on 24 April 2006 at Seoul, Korea. An EU-ASEM collaboration. Sponsored by Netherlands Ministry of Agriculture, Nature and Food Quality RIKILT (The Institute of Food Safety)

^[2] Directorate F - Food and Veterinary Office. 2008 Final Report of A Mission Carried Out In Malaysia from 08 to 18 April 2008 In Order To Evaluate The Public And Animal Health Controls And The Conditions Of Production Of Fishery Products, Live Fish, Their Eggs And Gametes Intended For Export To The European Union (EU) (DG(SANCO)/ 2008-7679 - MR – FINAL).  European Commission Health & Consumers Directorate-General

^[3] Muhammad Izzat Zulkifly, Mohd Salehuddin Mohd Zahari, Mohd Hairi Jalis & Zulhan Othman. 2010. An Investigative Study into the Hazard Analysis of Critical Control Point (HACCP) Implementation in Small and Medium-sized Food manufacturing Enterprises (SMEs). Institute of Interdisciplinary Business Research. Journal of Tourism, Hospitality and Culinary Arts, UPENA

^[4] Griffith, C.J., Livesey, K.M. & Clayton, D. 2010. The Assessment of Food Safety Culture. British Food Journal 112(4): 439-456

^[5] Herath.D & Henson.S. 2010. Barriers to HACCP Implementation: Evidence From the Food Processing Sector in Ontario, Canada. Agribusiness, Vol. 26 (2): 265–279